کابل‌های شبکه: انواع و مشخصات
راهنمای جامع کابل‌های شبکه: انواع و مشخصات
کابل‌های شبکه یکی از مهم‌ترین اجزای زیرساخت‌های ارتباطی در جهان مدرن هستند. این کابل‌ها برای انتقال داده بین دستگاه‌های مختلف مانند کامپیوترها، سرورها، روترها و سوییچ‌ها استفاده می‌شوند. در ایران، صنعت تولید کابل شبکه به طور قابل‌توجهی رشد کرده و شرکت‌های متعددی در این زمینه فعالیت می‌کنند. در این مقاله، به معرفی انواع کابل‌های شبکه، مشخصات فنی آن‌ها و تولیدکنندگان برتر ایرانی در این حوزه می‌پردازیم.
انواع کابل‌های شبکه
کابل‌های شبکه به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر یک دارای کاربردها و مشخصات ویژه‌ای هستند:
۱. کابل‌های زوج به هم تابیده (Twisted Pair)
این کابل‌ها رایج‌ترین نوع کابل شبکه هستند و در شبکه‌های محلی (LAN) استفاده می‌شوند.
✅ Cat5e: این کابل توانایی انتقال داده تا ۱۰۰۰ مگابیت بر ثانیه (۱ گیگابیت) را دارد و معمولاً در شبکه‌های خانگی و تجاری کوچک به کار می‌رود.
✅ Cat6: دارای سرعت انتقال تا ۱۰ گیگابیت بر ثانیه در فاصله ۵۵ متری است و برای شبکه‌های پرسرعت و مراکز داده مناسب است.
✅ Cat6a: با بهبود محافظت در برابر نویز، امکان انتقال ۱۰ گیگابیت بر ثانیه تا ۱۰۰ متر را فراهم می‌کند.
✅ Cat7 و Cat8: این کابل‌ها برای سرعت‌های بسیار بالا و دیتاسنترها طراحی شده‌اند و فرکانس انتقال داده در آن‌ها می‌تواند به ۲۰۰۰ مگاهرتز برسد.
۲. کابل‌های فیبر نوری (Fiber Optic)
این کابل‌ها از رشته‌های شیشه‌ای یا پلاستیکی برای انتقال داده با سرعت بالا و بدون تداخل الکترومغناطیسی استفاده می‌کنند.
✅ کابل تک حالته (Single Mode): برای فواصل طولانی و ارتباطات اینترنتی بین شهری و بین‌المللی به کار می‌رود.
✅ کابل چند حالته (Multi Mode): برای فواصل کوتاه‌تر و شبکه‌های داخلی مانند دیتاسنترها مناسب است.
۳. کابل کواکسیال (Coaxial Cable)
این نوع کابل در گذشته برای اینترنت و تلویزیون کابلی استفاده می‌شد اما امروزه کاربرد محدودی در شبکه‌های مدرن دارد، یکی از موارد پرکاربرد برای این نوع کابل در اتصالات دوربین های مداربسته است.
مشخصات فنی کابل‌های شبکه
هنگام انتخاب کابل شبکه، باید به مشخصات فنی زیر توجه کنید:
🔹 سرعت انتقال داده: بسته به نوع کابل، سرعت انتقال داده می‌تواند از ۱ گیگابیت تا بیش از ۴۰ گیگابیت بر ثانیه متغیر باشد.
🔹 فرکانس (MHz): فرکانس بالاتر به معنی توانایی انتقال داده با کیفیت و سرعت بیشتر است.
🔹 محافظت در برابر نویز (Shielding): کابل‌های STP (شیلد دار) و UTP (بدون شیلد) برای محیط‌های مختلف طراحی شده‌اند. کابل‌های شیلد دار در محیط‌های پر نویز عملکرد بهتری دارند.
🔹 متراژ و جنس کابل: کابل‌های مسی و آلومینیومی رایج‌ترین انواع کابل‌های شبکه هستند. کابل مس (CU) رسانایی بهتری دارد، اما گران‌تر است، در ایران برخی از تولید کنندگان کابل آلمینیوم با روکش مس (CCAM/CCA) را نیز تولید می کنند.
انواع پوشش (Sheathing) در کابل‌های شبکه
پوشش کابل‌های شبکه نقش حیاتی در محافظت از سیم‌های داخلی در برابر عوامل خارجی دارد و به حفظ کیفیت سیگنال و طول عمر کابل کمک می‌کند. انواع مختلفی از پوشش‌ها برای کابل‌های شبکه وجود دارد که در زیر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
-
پوشش PVC (Polyvinyl Chloride):
PVC یکی از رایج‌ترین پوشش‌ها برای کابل‌های شبکه است. این پوشش ارزان و مقاوم است و در محیط‌های داخلی (Indoor) که نیاز به محافظت از کابل در برابر شرایط سخت نیست، مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل‌های با پوشش PVC معمولاً انعطاف‌پذیری بالایی دارند. -
پوشش LSZH (Low Smoke Zero Halogen):
این پوشش به دلیل مقاومت در برابر انتشار دود و گازهای سمی در هنگام آتش‌سوزی، به ویژه در محیط‌های حساس مانند بیمارستان‌ها، فرودگاه‌ها و ساختمان‌های عمومی استفاده می‌شود. کابل‌هایی با پوشش LSZH هنگام سوختن دود کمی تولید می‌کنند و در عین حال هیچ گاز سمی آزاد نمی‌کنند. -
پوشش PE (Polyethylene):
PE معمولاً برای کابل‌های محیط بیرونی (Outdoor) استفاده می‌شود. این پوشش مقاوم در برابر شرایط سخت آب و هوایی است و در برابر نور UV، رطوبت و سایش مقاومت بالایی دارد. معمولاً برای کابل‌هایی که در فضای باز یا دفنی استفاده می‌شوند، مناسب است. -
پوشش FEP (Fluorinated Ethylene Propylene):
این پوشش معمولاً در کابل‌های با کیفیت بالا و برای شرایط محیطی سخت‌تر استفاده می‌شود. فتوکمیایی بالا، مقاومت در برابر دماهای بالا و طول عمر بیشتر از ویژگی‌های این پوشش هستند. FEP به طور عمده در کابل‌های صنعتی و دیتاسنترها کاربرد دارد. -
پوشش سربی (Lead):
پوشش سربی به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در موارد خاصی مانند محیط‌های صنعتی که کابل باید در برابر آسیب‌های مکانیکی و شیمیایی محافظت شود، از آن استفاده می‌شود
تولیدکنندگان کابل شبکه در ایران
در ایران، چندین تولید کننده در زمینه تولید و واردات انواع کابل‌های شبکه فعالیت می‌کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
✅ رویان کابل (Royan Cable) – تولیدکننده انواع کابل شبکه، تلفن و مخابراتی.
✅ سیمکو (Simco Cable) – یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سیم و کابل در ایران.
✅ رسنا کابل (Rasana Cable) – تولیدکننده کابل‌های شبکه و مخابراتی.
✅ نیران کابل (Nira Cable) – تولید کابل‌های فیبر نوری و شبکه.
✅ کرمان کابل (Kerman Cable Industries – KCI) – یکی از برندهای برتر در صنعت کابل کشور.
نتیجه‌گیری
کابل‌های شبکه یکی از مهم‌ترین اجزای زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند. بسته به نیاز شبکه، انواع مختلفی از کابل‌ها مانند Cat5e، Cat6، فیبر نوری و کواکسیال در بازار موجود است. در ایران، تولیدکنندگان معتبری همچون رویان کابل، سیمکو و کرمان کابل به تولید کابل‌های باکیفیت و مطابق با استانداردهای جهانی مشغول هستند. هنگام انتخاب کابل شبکه، باید به فاکتورهایی مانند سرعت، محافظت در برابر نویز و جنس کابل توجه کنید تا بهترین عملکرد را برای شبکه خود تضمین کنید.
